Mới đây, nhà khoa học người Mỹ gốc Việt Trần Phi đã tìm ra cách diệt muỗi bằng bẫy tự chế kết hợp thân nhiệt với bả độc.
Muỗi không chỉ gây ra sự khó chịu và phiền toái bởi tiếng kêu của nó mà còn là tác nhân gây bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho con người thông qua vết muỗi đốt. Theo thống kê của các nhà khoa học thì trung bình mỗi ngày có đến 2.000.000 ca bệnh và 30.000 tử vong có liên quan đến muỗi.
Phát kiến của nhà khoa học người Mỹ gốc Việt Trần Phi mang đến niềm tự hào cho dân tộc Việt
Nguy hiểm là thế nhưng ít ai biết rằng, chỉ có muỗi cái mới đốt và hút máu trên những động vật có máu nóng. Chúng có thể nhận diện và theo dõi con mồi ở khoảng cách rất xa lên đến cả chục km hay hàng ngàn km theo tỷ lệ thuận với kích cỡ con người. Ở độ xa như thế, muỗi chỉ có thể nhận dạng con mồi thông qua ảnh thân nhiệt (thermal images). Muỗi thường ưu tiên tìm và đốt con mồi có thân nhiệt từ cao đến thấp, chẳng hạn như chim chóc ở 42 độ C thì chích đầu tiên, con người ở 37 độ C thì chích sau cùng.
Theo một nghiên cứu, muỗi có khoảng 250 tỷ con mồi, trong đó 130 tỷ hay 50% là chim chóc có thân nhiệt ở 42 độ C, sinh vật nóng khác 40 độ C 46% và sau cùng là khoảng 8 tỷ người 37 độ C chiếm chỉ 4%. Sau hàng triệu năm muỗi tự tiến hóa để tìm đến chim chóc trước, rồi những động vật máu nóng cuối cùng mới đến con người. Theo đó, khi có một cái bẫy với thân nhiệt 42 độ C đặt ở trước nhà thì toàn bộ khu vực đó sẽ không còn muỗi nữa vì chúng đến bẫy sẽ bị tiêu diệt hay chuyển hướng đến chim chóc gần đó.
Muỗi không ăn mà chỉ dùng ống hút chất lỏng. Từ 2021, khoa học đã chứng minh được là độ nóng và ẩm ướt là hai điều kiện cần và đủ để muỗi cái tìm đến đốt mồi. Do đó, chỉ với 40 độ C bả độc là dung dịch nước có 5% boric acid thôi cũng đủ để tiêu diệt muỗi cái trong một khu vực rộng lớn cả 100m bán kính. Tuy nhiên, cách này có một khuyết điểm là ở 40 độ C bả nước chứa độc bốc hơi rất nhanh, tùy theo diện tích bề mặt chúng bốc hơi khoảng 2cm mỗi ngày. Mãi sau này qua kỹ thuật được cải tiến thì đặt bả độc ở nhiệt độ tự nhiên (như hình dưới) với bẫy có miếng thân nhiệt (xanh) ở 40,2 độ C cạnh nhau mới có thể loại trừ khuyết điểm trên.
Diệt muỗi bằng bả độc là dung dịch nước có 5% boric acid kết hợp với bẫy có miếng thân nhiệt (xanh) ở 40,2 độ C
Bạn cũng có thể dùng thân nhiệt của chim để làm bẫy, nhưng phải dùng lưới trong bao quanh lồng để ngăn muỗi đốt chim và phải có đủ bả đặt sát xung quanh và bên ngoài. Trong trường hợp không có sẵn thì có thể dùng nồi nấu sáp, hay đai nóng (heating pad) dùng để giảm đau làm vật gây thân nhiệt, đồng thời giữ chúng làm việc 24/7 ở nhiệt độ dao động từ 40-42 độ C.
| Xem thêm: Cách làm bẫy diệt muỗi cắn người hiệu quả, tiết kiệm chi phí
Tuy nhiên, những phương cách trên chỉ có thể diệt muỗi từ bên ngoài trước khi chúng vào nhà. Muỗi sinh ra từ những chiếc lu, vại hay bồn chứa nước sử dụng hàng ngày, bởi thế ở trong nhà cũng cần phải diệt muỗi. Hơn thế nữa, bệnh do muỗi truyền thực ra là lây lan từ người sang người, muỗi cắn bệnh nhân trước, nhiễm bệnh rồi mới truyền sang người khỏe mạnh. Do đó, nhu cầu tiêu diệt lăng quăng trong nhà trở nên cấp bách vì bệnh nhân thường trên giường bệnh và trong nhà.
Khoa học cho đến giờ vẫn chưa tìm được một phương án cụ thể có thể diệt lăng quăng mà không gây ô nhiễm nước trong lu ngoại trừ dùng than khí (CO2) làm chúng chết ngạt. Hình dưới là máy diệt muỗi dùng ống dẫn nhôm để dẫn, và làm mát khói than khí từ ba 3 ngọn nến nhỏ để CO2 chìm ngay bên trên mặt nước. Cách này sẽ tiêu diệt toàn bộ lăng quăng trong bể sau 10 phút. Tương tự, đốt lâu hơn, kéo ống dẫn dài hơn, đèn lớn hơn và có nắp đậy dùng cho những thùng, lu lăng quăng lớn hơn.
Máy diệt muỗi dùng ống dẫn nhôm, một phương pháp diệt lăng quăng hiệu quả
Vì thế, chúng ta cần phải kết hợp biện pháp diệt muỗi, lăng quăng trong nhà và ngăn muỗi từ bên ngoài với bẫy tự chế thân nhiệt kết hợp bả độc mới có thể diệt muỗi tận gốc và hiệu quả để tận hưởng cuộc sống thỏa mái, an nhiên và không bị muỗi làm phiền.
| Tài liệu khoa học tham khảo: https://www.onlinescientificresearch.com/articles/mosquito-control-alluring-them-away-from-humans.pdf
Theo: Trần Phi
