Thu Hà, nàng dâu Việt ở Bắc Kinh, được cấp thẻ xanh để được hưởng quyền lợi như người sở tại, sau hơn ba tháng chờ thẩm định hồ sơ.
Đối với Nguyễn Thị Thu Hà, 13/10 là ngày vui nhất năm nay, bởi cô được chính quyền Trung Quốc cấp thẻ xanh trong chưa đầy 3,5 tháng từ khi nộp hồ sơ, trong khi nhiều người xếp hàng chờ thẩm định từ 6 tháng tới một năm, có người tới hai năm.
Thẻ xanh là tên gọi tắt của thẻ căn cước công dân dành cho người nước ngoài tại Trung Quốc. Người sở hữu thẻ xanh sẽ được hưởng nhiều quyền lợi tương đương công dân Trung Quốc, như đóng và hưởng bảo hiểm y tế, có quyền mua và đứng tên bất động sản ở nước này, cũng như không cần xin lại visa cư trú.
Thu Hà, người phụ nữ quê Hải Phòng học tập và sinh sống ở Bắc Kinh từ năm 2012, cho biết điều kiện quan trọng nhất để được cấp thẻ xanh là có tài sản và công việc ổn định ở nước sở tại.
Năm 2016, cô kết hôn với người chồng Trung Quốc đang làm giảng viên đại học Thanh Hoa. Thu Hà là người Việt duy nhất công tác tại Viện nghiên cứu học thuật và thực hành kinh tế Trung Quốc thuộc đại học Thanh Hoa.
Thu Hà bắt đầu nộp hồ sơ xin cấp thẻ xanh hồi cuối tháng 5. Khi đi phỏng vấn, cô phải đối mặt với những câu hỏi về lý lịch từ 4 cảnh sát.
“Một cảnh sát hỏi tôi rằng 17 năm qua ở Trung Quốc chỉ đi học thôi phải không”, Thu Hà kể lại. Sau khi xác nhận thông tin này, Thu Hà cảm thấy “thiếu thiếu” và vội vàng bổ sung: “Anh ơi, em còn sinh con nữa ạ. Cô bé ngồi đợi kia là con em!'”, khiến viên cảnh sát nín cười, quay sang chỗ khác.
Một nữ cảnh sát tiếp tục hỏi Thu Hà về việc cô ở lại Trung Quốc bằng visa lao động năm 2009. Hồ sơ của Thu Hà được thông qua sau khi cô giải thích về công việc tạm thời trong thời gian này, trong khi chờ xin học bổng thạc sĩ.
Nguyễn Thị Mai, giám đốc một công ty tại Hà Nội từng tư vấn cho hàng trăm cô dâu Việt hoàn thiện hồ sơ cấp thẻ xanh ở Trung Quốc, cho biết giới chức nước sở tại yêu cầu nhiều loại giấy tờ trong quá trình thẩm định.
Hồ sơ cấp thẻ xanh gồm giấy đăng ký kết hôn, căn cước công dân, sổ hộ khẩu, giấy tờ sở hữu nhà, giấy bảo lãnh của chồng, sổ tiết kiệm 100.000 tệ (15.500 USD) kỳ hạn 6 tháng, phiếu lý lịch tư pháp, giấy khám sức khỏe, hộ chiếu còn hạn visa 5 năm, sơ yếu lý lịch của cả hai vợ chồng. Ngoài ra, người xin cấp thẻ xanh phải cư trú ít nhất 9 tháng một năm trong 5 năm liên tục tại Trung Quốc, chị Mai cho hay.
Chị nói thêm phiếu lý lịch tư pháp cần có dấu của Bộ Tư Pháp, Bộ Ngoại giao, sau đó dịch công chứng và cần được đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam hợp pháp hóa lãnh sự, thời hạn trong 6 tháng, sau đó gửi sang Trung Quốc.
Đoàn Thị Quỳnh, tốt nghiệp thạc sĩ tại Bắc Kinh, kết hôn năm 2011 và tới năm 2016 thì đủ điều kiện xin cấp thẻ xanh. Cô nộp hồ sơ hồi tháng 6/2018 và được duyệt sau 6 tháng thẩm định.
Quỳnh nói rằng quá trình thẩm định của cơ quan chức năng Trung Quốc rất khắt khe. Do có hộ khẩu tại Thiên Tân, cách Bắc Kinh khoảng 100 km, hai vợ chồng Quỳnh phải về công an Thiên Tân làm giấy tờ.
Sau khi đủ hồ sơ, họ trải qua ba vòng phỏng vấn, trong đó công an Trung Quốc hỏi rất kỹ lý do sang Trung Quốc học tập và sinh sống. Chồng của Quỳnh cũng bị hỏi riêng, đề phòng trường hợp kết hôn giả.
Trong cuộc phỏng vấn hồi tháng 5, khi được hỏi lý do ở lại Trung Quốc, Thu Hà khẳng định cô muốn được trải nghiệm và chinh phục những hoài bão tuổi trẻ của mình. “Với tôi, tấm thẻ xanh là minh chứng cho 17 năm xa quê, là đại diện cho nỗ lực của cả tuổi thanh xuân”, cô nói.
Hồng Hạnh